JAY-Z


Mahallesinde Jazzy olarak çağrılan Jay-z, rapçiliğe ve işin ticari kısmına dair temel tüyoları New York’un pek tanınmayan isimlerinden Jaz-o’dan alarak çıktı yola. Fakat kariyerini onunkine benzer temeller üzerine kurmak istemediği için rap camiasında çok sık rastlanan ’belli bir firmaya bağlanma kendi firmanı kur’ taktiğini uygulayıp, yakın arkadaşları Damon Dash ve Kareem ’Biggs’ Burke ile Roc-a-Fella Records’u Kurdu. Firmasının iyi bir de dağıtımcıya ihtiyaç duyduğunun farkında olan Jay-z, sonradan Def Jam adını alacak Pritory Records ile anlaştı. Akabinde gelen ilk albüm "Reasonable Doubt" ile de Jay-z imparatorluğunun temelleri atılmış oldu.

"Reasonable Doubt", Billboard listelerinde 23. sıradan yukarıya çıkamamasına ve gelecekte piyasaya sürülecek albümleriyle karşılaştırıldığında son derece mütevazi durmasına rağmen hala Jay-z diskografisinin en başarılı parçası kabul edilmekte. Albümün lokal New York çevrelerinde ilgi çekmesi ise asıl olarak Notorious B.I.G. destekli "Brooklyn’s Finest" gibi sokak stili şarkı sözlerinin öne çıktığı parçalara bağlanıyor. Adı geçen babacan şahsiyetin bir cinayete kurban gitmesinin akabinde piyasaya sürülen ikinci albüm "In my Lifetime, Vol.1" ve bir sonraki "Vol.2: Hard knock Life"da ise, Jay-z’nin gangsta-rap tarzından ödün verdiğini ve türü pop-rap olarak adlandırılan daha ticari şarkılara imza attığını görüyoruz. Bu albüme konuk olan o zamanki adıyla Puff Daddy ve Lil’Kim gibi isimlerin de işin ticari yanını beslediği söylenebilir.

1999 tarihli "Vol.3: Life and Times of S.Carter", Jay-z’nin kariyerinin dönüm noktası oldu ve büyük ilgi gördü. Yine de gereğinden fazla konuk sanatçı desteğiyle şişirildiği eleştirisiyle karşılanmaktan kurtulamadı. Eleştirilere kulak asmayan ve durmaya da pek niyeti olmayan Jay-z; bir süre sonra, Snoop Dogg, Scarface, R. Kelly gibi isimlerin yanı sıra Beanie Sigel ve Memphis Bleek’i de barındıran "Dynasty" isimli toplama albümüyle çıktı hayranlarının karşısına.

Bu geçiş albümünden sonra Jay- z imparatorluğunun sınırlarını dünya çapında genişleten albüm "The Blueprint" geldi. 11 Eylül 2001’de piyasaya sürülen albümün çıkış parçası "Takeover", diğer bir başarılı rapçi Nas’a sataşmalar içeriyordu. Karşı taraftan gelecek cevap gecikmedi ve 2001 tarihli "Stillmatic" albümde yer alan "Ether" adlı şarkıda, Nas, Jay-z hakkındaki görüşlerini kamuoyuyla paylaşmaktan çekinmedi. Ona göre Jay-z, Notorious B.I.G.’nin ardından kral olmaya çalışıyordu. Kavga, Jay-z’nin belden aşağı çalıştığı "Super Ugly" adlı parça ile iyiden iyiye alevlendi. Parçanın sözlerinde Nas’ın karısı ve aynı zamanda çocuğunun annesi olan bayanın NBA yıldızı Allen Iverson ile ilişkisi olduğu iddia ediliyordu. Nas cephesinden gelen açıklama anlamlıydı:

"Jay bu olayı biraz kişisel olarak algılıyor sanırım. ’Ether’ duygusal değildi ama ’Takeover’ın epey duygusal olduğu Jay’in sesindeki kızgınlıktan anlaşılıyor. Bu adamın tek derdi New York’un yeni kralı olmak. Notorious B.I.G. New York’un ve rap’in kralıydı, ben o tacı hiç istemedim çünkü bu büyük bir sorumluluk. Jay bu tacı ölümüne istiyor, hatta bir albümünde ’Eğer B.I.G.’den daha iyi değilsem bile ona en yakın olan benim’ diyor. Çok yanlış bir yaklaşım."

Jay-z’nin 2001 - 2002 arasında "The Blueprint"in de aralarında olduğu 3 albümü yayınlandı. Bunlardan ikincisi R. Kelly ile birlikte kaydettiği "Best of Both Worlds", üçüncüsü ise rap camiasında nadir olarak karşılaştığımız, ’unplugged’ tarzlı bir çalışma. Zamanında Fugees, The Roots ve LL. Cool J gibi isimler böyle bir işe imza atmışlar ve Jay-z de zaten The Roots’la birlikte gerçekleştirmiş ’unplugged’ çalışmasını...

Ardından Jay-z, yeni albümü "The Blueprint2 :The Gift and The Curse"ü çıkardı. Neptunes, Dr Dre ve Timbeland gibi isimlerin yapımcı olarak yer aldığı çalışmaya Lenny Kravitz, Truth Hurts, Faith Evans ve Beyonce Knowles da vokal desteği veriyorlar. Bu noktada belirtmekte fayda var, son birkaç aydır müzik dünyasını en çok meşgul eden dedikodulardan biri Jay-z ve Beyonce’nin bir türlü onaylamaya yanaşmadıkları birliktelikleri. İkili; Tupac’in 1996 tarihli "Me and My Girlfriend" şarkısının in örneklemelerini yeni Jay-z albümünde yer alan "Bonnie & Clyde"da kullanmış olmaları dedikoduları alevlendirmişti. Bu arada aynı şarkıyı yeni albümünde "Me and My boyfriend" şeklinde yorumlayan Toni Braxton ise Jay-z’nin kendi fikrini çaldığını iddia etmiş ve rapçiye tepki göstermişti.

"The Blueprint 2: The Gift and The Curse" adlı yeni albümünün Jay-z’nin ününe ün, milyonlarına milyon katacağı ortada. Ancak Notorious B.I.G.’nin tahtına kurulabilmesi için bundan çok daha fazlasını yapması gerektiği de bir gerçek...